Το Λονδίνο, εκτός από μία εκπληκτική πόλη, είναι μία ανεξάντλητη πηγή ταξιδιωτικών εμπειριών. Δεν είναι ένας once-off προορισμός δηλαδή, ένα ακόμη tick στην go-to list για να πάμε παρακάτω. Στο Λονδίνο πας και ξαναπάς και το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα βαρεθείς ποτέ.
Σε αυτό το γράμμα θα επιχειρήσω την πρώτη, βασική, και περιληπτική γνωριμία σας με την βρετανική πρωτεύουσα. Σε μελλοντικά γράμματα θα προσπαθήσω να καλύψω όσα περισσότερα μπορώ από τα ενδιαφέροντα της φοβερής αυτής μητρόπολης.
London Calling
Η πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Η μικρή ρωμαϊκή εγκατάσταση του 1ου αιώνα μ.Χ. στη βόρεια όχθη του Τάμεση (εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το City) εξελίχθηκε με τους αιώνες σε ένα από τα πανίσχυρα οικονομικά και πολιτικά κέντρα του πλανήτη. Ταυτόχρονα, αποτελεί σημείο αναφοράς και σε πολιτιστικό, πνευματικό, ακαδημαϊκό και αθλητικό επίπεδο. Κυρίως όμως, είναι ένα τρομερό χωνευτήρι ανθρώπων κάθε χρώματος, θρησκείας και προέλευσης, και αυτό είναι που το κρατάει ζωντανό και ακμαίο.
Το Λονδίνο έχει να δώσει κυριολεκτικά τα πάντα σε κάθε επισκέπτη: μνημεία, μουσεία, πάρκα, θέατρα, αθλητισμό, ιστορικά κειμήλια, αξιοθέατα, αρχιτεκτονική, φαγητό, ποτό, διασκέδαση, αγορές. Είναι η πόλη που πάντα προτείνω για το πρώτο ταξίδι στο εξωτερικό, αλλά και αυτή που συνιστώ ακόμη και για μικρά breaks. Είναι εύκολα προσβάσιμη, και σχετικά φθηνή με το κατάλληλο ψάξιμο.
Πριν προχωρήσω στην πρώτη γνωριμία με την πόλη, βρήκα για εσάς ένα σύντομο καλογυρισμένο βίντεο με την ιστορία του Λονδίνου πολύ περιληπτικά. Αξίζει να αφιερώσετε 4 λεπτά από τον χρόνο σας.
Η πρώτη γνωριμία
Το Λονδίνο είναι μία αρκετά μεγάλη πόλη, με τα περισσότερα από τα βασικά αξιοθέατα να περιλαμβάνονται στο κέντρο, το οποίο είναι κατά βάση αυτό που περιέχει ο χάρτης από πάνω. Το κόκκινο περίγραμμα που σχεδίασα θα μπορούσε να είναι μία ωραία, μεγάλη, και μάλλον κουραστική, βόλτα με τα πόδια, εάν η μέρα είναι καλή και το λέει η καρδιά σας (και τα πόδια σας) το συνιστώ, μαζί με τις απαραίτητες στάσεις.
Για ευκολότερη κατανόηση της γεωγραφίας του Λονδίνου, χωρίστε νοερά το κέντρο του στα εξής τμήματα:
Τα πάρκα και το παλάτι
Είναι το αριστερό τμήμα του χάρτη, με το μεγάλο Hyde Park, τα δύο μικρότερα Green Park και St. James’s Park, και το Buckingham Palace ανάμεσα. Νότια του παλατιού είναι ο κεντρικός σταθμός Victoria. Νότια του Hyde Park είναι το πολυκατάστημα Harrods, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, και το Victoria and Albert Museum. Δυτικά (αριστερά) του Hyde Park είναι το Notting Hill.
Το κέντρο
Ό,τι πιο κεντρικό μπορούμε να σκεφτούμε στο Λονδίνο. Από το τέλος του St. James’s Park και επάνω: Big Ben, Piccadilly Square, Trafalgar Square, Oxford Street, Leicester Square, Covent Garden, Soho.
South Bank
Είναι η νότια όχθη του Τάμεση, από το London Eye (ακριβώς απέναντι από το Big Ben) μέχρι την Tower Bridge (ακριβώς απέναντι από το London Tower). Ίσως η ωραιότερη βόλτα στην πόλη, χειμώνα-καλοκαίρι, πρωί και σούρουπο.
Το βόρειο και ανατολικό κομμάτι
Από το London Tower μέχρι το City of London, το Monument, την Cannon Street, τον Καθεδρικό του Αγίου Παύλου, και πιο πέρα μέχρι το Βρετανικό Μουσείο.
Τα αξιοθέατα του κέντρου
Είναι η πρώτη βόλτα που θα κάνει ο επισκέπτης της πρώτης φοράς. Δεν είναι κουραστική, και συγκεντρώνει τα σημαντικότερα αξιοθέατα.
Προσωπικά μου αρέσει να ξεκινάω από την Piccadilly Square και το άγαλμα του Έρωτα. Μέσω της Regent Street φτάνει κανείς στο περίφημο The Mall, την ευθεία που εφάπτεται του St. James’s Park και οδηγεί αριστερά στο Buckingham Palace.
Κάθε Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, και Κυριακή, στις 10:45 το πρωί ξεκινάει η τελετή αλλαγής της φρουράς του Παλατιού. Να πάτε πιο νωρίς για να πιάσετε μία θέση με καλή θέα για να το ευχαριστηθείτε.
Από το παλάτι ξεκινάει το πολύ όμορφο St. James’s Park, μέσα από το οποίο περνάει κανείς για να φτάσει ανατολικά προς το ποτάμι όπου θα συναντήσει το διασημότερο τοπόσημο της πόλης, το Big Ben.
Το πρώτο όνομα του τόσο διάσημου αυτού καμπαναριού ήταν Clock Tower, ενώ το 2012 μετονομάστηκε σε Elizabeth Tower με αφορμή τον εορτασμό του αδαμάντινου ιωβηλαίου της Βασίλισσας Ελισσάβετ. Στέκει στο σημείο αυτό από το 1859, έχει ύψος 96 μέτρα, και 5 καμπάνες που χτυπάνε στα τέταρτα, τα ημίωρα και τις ώρες.
Λίγο πριν και στα δεξιά βρίσκεται το Αββαείο του Westminster, γνωστό για τις στέψεις και τις κηδείες των βρετανών μοναρχών και τελευταία κατοικία σπουδαίων προσωπικοτήτων της Μεγάλης Βρετανίας: Ισαάκ Νεύτων, Κάρολος Δαρβίνος, Στήβεν Χώκιν, Λώρενς Ολίβιε κλπ. Η γέφυρα που διασχίζει τον Τάμεση και οδηγεί απέναντι στο London Eye είναι η Westminster Bridge.
Αφήνοντας την απέναντι πλευρά για κάποια άλλη στιγμή, περπατάει κανείς βόρεια κατά μήκος του Whitehall, όπου θα δει την Έφιππη Φρουρά, αφού πρώτα περάσει κάθετα από την φυλασσόμενη (και μη προσβάσιμη φυσικά) Downing Street, στον αριθμό 10 της οποίας βρίσκεται η κατοικία του εκάστοτε Πρωθυπουργού της χώρας.
Ο δρόμος καταλήγει στην Trafalgar Square με την ψηλή Στήλη του Lord Nelson, τα τέσσερα λιοντάρια στη βάση, και την Εθνική Πινακοθήκη στη βόρεια πλευρά.
Ο αδριάντας του Νέλσονα μνημονεύει την επική νίκη του κατά του Γάλλο-Ισπανικού στόλου στη Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ το 1805.
Συνεχίζοντας βόρεια από την Trafalgar Square κατά μήκος της Charing Cross Road φτάνει κανείς στην Leicester Square, το επίκεντρο του θεάματος της πόλης. Τα θέατρα και οι κινηματογράφοι κυριαρχούν εδώ. Προχωρώντας αριστερά βρίσκεται κανείς ξανά εκεί από όπου ξεκίνησε, στην Piccadilly Square.
Τα αξιοθέατα της ανατολικής πλευράς
Αυτή η βόλτα είναι επίσης βολική και σχετικά ξεκούραστη, και προσφέρει εξαιρετική θέα στο ανατολικό κομμάτι του κέντρου με τα δικά του αξιοθέατα.
Για αυτή την πλευρά της πόλης μπορεί κανείς να ξεκινήσει από τον σταθμό Tower Hill, όπου βρίσκεται ο διαβόητος Πύργος του Λονδίνου, το μεσαιωνικό κάστρο του 1066 με τον χαρακτηριστικό Λευκό Πύργο μέσα που έχτισε ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής. Για αιώνες αποτελούσε σύμβολο καταπίεσης και τρόμου, ενώ σήμερα φιλοξενεί μουσεία, οπλοστάσια, και τα περίφημα Διαμάντια του Στέμματος τα οποία ο/η εκάστοτε Μονάρχης φέρει στην ετήσια τελετή έναρξης της κοινοβουλευτικής περιόδου.
Από το πολύ όμορφο St. Catherine’s Docks δίπλα στο Tower of London μπορεί κανείς να θαυμάσει την διάσημη και φοβερά iconic Tower Bridge. Περνώντας απέναντι, είναι ακόμη πιο όμορφα.
Από την Tower Bridge η προτεινόμενη βόλτα είναι δυτικά, κατά μήκος του ποταμού, στο περίφημο Southbank που φτάνει μέχρι το London Eye. Το περπάτημα μέχρι την Millennium Bridge προσφέρει εκπληκτικές εικόνες του City of London με τους ουρανοξύστες.
Από την Millennium Bridge περνάει κανείς ξανά απέναντι μέχρι τον Καθεδρικό του Αγίου Παύλου (St. Paul’s Cathedral).
Από τον St. Paul’s Cathedral περπατώντας ανατολικά κατά μήκος της Cannon Street συναντά κανείς το Monument, το μνημείο για την τρομερή πυρκαγιά του 1666 που κατάστρεψε σχεδόν ολόκληρη την πόλη.
Πάρκα και Μουσεία
Δεν νοείται ταξίδι στο Λονδίνο χωρίς πάρκα και μουσεία. Το τεράστιο και πολύ όμορφο Hyde Park αποτελεί από μόνο του ένα σημαντικό αξιοθέατο που θα γεμίσει ένα ολόκληρο πρωινό.
Τα μικρότερα Green Park και St. James’s Park περικλείουν το Buckingham Palace και προσφέρονται για περισσότερες από μία επισκέψεις.
Το Regent’s Park στα βόρεια έχει τον ζωολογικό κήπο του Λονδίνου ο οποίος αξίζει, ειδικά εάν έχετε μαζί σας μικρά παιδιά.
Ένα πολύ όμορφο πάρκο έχει δημιουργηθεί στα νότια, δίπλα στο παλιό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής στο Battersea. Και εκεί υπάρχει ζωολογικός κήπος, και μετά τη βόλτα το Battersea Power Station προσφέρει πληθώρα επιλογών για φαγητό.
Εάν κανείς έχει χρόνιο μόνο για ένα μουσείο στο Λονδίνο, αυτό πρέπει να είναι το British Museum. Για εμάς ειδικά η σημαντικότερη αίθουσα είναι αυτή με τα μάρμαρα του Παρθενώνα, αλλά και οι υπόλοιποι τομείς είναι εξαιρετικοί, ιδίως οι πραγματικές μούμιες.
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας αξίζει επίσης 1-2 ώρες από τον χρόνο του επισκέπτη, όπως και το διπλανό Victoria and Albert.
Η μετακίνηση στο Λονδίνο
Δύσκολα θα βρει κανείς άνθρωπο να μην καταλάβει τι δείχνει ο πιο πάνω χάρτης. Είναι φυσικά το διάσημο μετρό του Λονδίνου, το “tube” όπως το αποκαλούν. Αν και πραγματικά παλιό, είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για τη μετακίνηση του επισκέπτη στο κέντρο και οπουδήποτε αλλού.
Τα διάσημα κόκκινα διώροφα λεωφορεία, ένα από τα trademarks της πόλης, είναι ο επόμενος τρόπος μετακίνησης. Εάν μπορέσετε να βρείτε θέση στο επάνω πάτωμα και μπροστά, μπείτε και απολαύστε τη βόλτα σας, αξίζει.
Όλοι οι σταθμοί tube και όλα τα λεωφορεία δέχονται πληρωμή με ανέπαφη κάρτα (χρεωστική, πιστωτική). Δεν υπάρχει λόγος για έκδοση προπληρωμένης Oyster Card, πλην μόνο για μείνει ως αναμνηστικό. Τα παιδιά έως και 11 ετών κινούνται δωρεάν, και η μέγιστη ημερήσια χρέωση στη Ζώνη 1 (το κέντρο δηλαδή) είναι £8.10, δεν χρεώνει περισσότερα δηλαδή.
Τα επίσης iconic μαύρα ταξί είναι παντού, ίσως να θέλει κανείς να κάνει μία διαδρομή μόνο και μόνο για να πει ότι το έκανε, αλλά κοστίζουν αρκετά ακριβά. Ακόμη και αν βιάζεστε και δεν σας εξυπηρετεί κάποιο ΜΜΜ, αντί για black cab προτιμήστε κάποιο Uber ή FreeNow.
Πως θα πάτε, που να μείνετε
Το Λονδίνο εξυπηρετείται από δύο μεγάλα αεροδρόμια, Heathrow και Gatwick, και δύο μικρότερα, Stansted και Luton. Όλα συνδέονται ικανοποιητικά με ΜΜΜ με το κέντρο, επιλέξτε όποια απ’ευθείας πτήση εξυπηρετεί το budget σας. Οι τιμές μπορούν να είναι από πολύ χαμηλές μέχρι πολύ υψηλές, ανάλογα με την εποχή και με το πόσο κοντά στην ημερομηνία του ταξιδιού σας ψάχνετε.
Pro tip: εάν ταξιδεύετε για Heathrow (με Aegean ή British Airways) σε ώρες ημέρας, επιλέξτε αν μπορείτε θέση παράθυρο στα δεξιά (με γράμμα F) μπροστά ή πίσω από το φτερό, και θα έχετε πολλές πιθανότητες να δείτε ολόκληρη την πόλη λίγο πριν την προσγείωση. Να, κάπως έτσι:
Τα ξενοδοχεία στο Λονδίνο είναι γενικά αρκετά ακριβά, ειδικά όσα είναι πιο κεντρικά. Εάν είστε οικογένεια ή μεγάλη παρέα εξετάστε την περίπτωση του Airbnb ώστε να μειώσετε το κατά κεφαλήν κόστος. Μπορείτε πάντοτε να ψάξετε ξενοδοχεία λίγο πιο μακριά από το κέντρο, στις ζώνες 2 και 3 του μετρό, έχοντας υπόψη ότι θα έχετε καθημερινά κάποιο χρόνο μετακίνησης προς το κέντρο.
Στο μέλλον θα ακολουθήσουν περισσότερα γράμματα αφιερωμένα στο Λονδίνο, με μεγαλύτερη εμβάθυνση σε αξιοθέατα και μουσεία, με προτάσεις για φαγητό και διασκέδαση, με πολλά περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος.